کد مطلب:36736 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:146

راه نخست این است كه آن رابطه ی علیتی را انكار كنیم و مانند متكلمان به روابط اعتباری قائل شویم، شبیه روابط اعتباری كه در این جهان میان آدمیان جاری است. در این دنیا می توان قرارداد كرد و گفت كه اگر كسی كار نیكویی كرد، ده برابر پاداش می گیرد و اگر كسی كار بدی كرد، كیفر او اندك خواهد بود. تمام مجازاتها و پاداشها در این جهان اعتباری است. «اعتباری» به این معنا كه خود عمل به پاداش و كیفر منتهی نمی شود. لذا ممكن است كه كسی آدم بكشد و در این جهان از كیفر بگریزد. «كیفر اعتباری» یعنی آنكه كس دیگری پا در میان بگذارد و شخص مستحق كیفر را (به شرط دستگیر كردن و اثبات اتهام) به مجازات برساند، كم یا زیاد. همچنین است پاداش یك كار نیك. لذا «اعتباری بودن» یعنی عمل، كیفر و پاداش خود را به دنبال نمی آورد و كس دیگری باید مطابق قراردادهایی آن پاداش یا كیفر را كم یا زیاد اعمال كند.

بسیاری از متكلمان، نظام آخرت را درست شبیه به نظام این جهان دیده اند. این نوع درك از مسائل مبدا و معاد (یعنی عقوبت و احسان خداوند را از نوع عقوبت و احسان این جهانی دانستن) مشكلاتی را حل می كند و مشكلات زیادی را هم به دنبال خواهد داشت.